Lựa chọn hướng đi phù hợp sau kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

Kỳ thi THPT năm 2025 đã khép lại với hàng nghìn điểm 10 và tỷ lệ tốt nghiệp hơn 99%. Nhưng sau phổ điểm rực rỡ ấy, không phải học sinh nào cũng mãn nguyện. Khi điểm cộng không còn, điểm cao chỉ dành cho số ít, thì số đông học sinh cần lựa chọn cho mình một con đường riêng phù hợp cho tương lai.

Học nghề không còn là lựa chọn "hạng hai"

Kỳ thi kết thúc là lúc nhiều thí sinh cảm thấy chênh vênh với kết quả không như kỳ vọng. Nhưng trước mắt các em không phải ngõ cụt. Chính nhờ phổ điểm phân hóa sâu đã đặt ra một thực tế là đã đến lúc, những con đường ngoài đại học cần được nhìn nhận công bằng hơn. Giáo dục nghề nghiệp đang có cơ hội bứt phá mạnh mẽ.

Từ năm 2025, hệ thống Giáo dục nghề nghiệp chính thức chuyển về Bộ Giáo dục và Đào tạo quản lý, một bước đi quan trọng để đồng bộ hóa công tác tuyển sinh và phân luồng sau THPT. Các trường cao đẳng bắt đầu tuyển sinh cùng đợt với đại học, sử dụng chung nền tảng tuyển sinh, tăng tính minh bạch và dễ tiếp cận hơn với thí sinh. Song song với đó, dự thảo Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi) đang được xây dựng theo hướng tăng quyền tự chủ, cắt giảm hơn 40% thủ tục hành chính, mở rộng hợp tác quốc tế và thúc đẩy liên kết với doanh nghiệp. “Nếu được trao quyền đúng lúc, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp hoàn toàn có thể chuyển mình mạnh mẽ, bắt kịp thị trường lao động số và hội nhập quốc tế”, ông Phạm Vũ Quốc Bình, Phó Cục trưởng Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên nhận định.

Thí sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh tại Trường cao đẳng kỹ thuật Nguyễn Trường tộ 

Nhìn từ thực tiễn, những tín hiệu tích cực trong đào tạo nghề ở Việt Nam cũng dần hiện rõ. Ở Thành phố Hồ Chí Minh, nhiều trường nghề đi đầu trong mô hình “kỹ sư thực hành” theo chuẩn quốc tế, mở tuyển sinh sớm, hỗ trợ học phí và cam kết đầu ra (việc làm). Các ngành kỹ thuật như cơ điện tử, hàn, khuôn mẫu… ngày càng thu hút nhờ triển vọng nghề nghiệp vững chắc. 

Tư duy mới, cơ hội mới

“Xã hội lâu nay vẫn gắn mác “học nghề vì trượt đại học”, khiến nhiều em phù hợp nhưng vẫn e dè với lựa chọn này. Chúng tôi rất cần báo chí, nhà trường và phụ huynh đồng hành để thay đổi tư duy”, ông Trương Anh Dũng, Cục trưởng Giáo dục nghề nghiệp-Giáo dục thường xuyên chia sẻ.

Cũng từ thực tế này, nhiều chuyên gia khẳng định học nghề không phải phương án dự phòng. Đó là một lựa chọn thực chất và đáng giá, nếu phù hợp với người học. Thời gian đào tạo ngắn, nội dung gắn sát thực tế, liên kết chặt với doanh nghiệp. Không ít ngành nghề như công nghệ ô tô, logistics, kỹ thuật chế biến thực phẩm, chăm sóc sức khỏe, công nghệ thông tin… có thể mang lại mức thu nhập cao hơn cả nhiều ngành đại học, miễn là được đào tạo bài bản.

Tương lai không chỉ bắt đầu từ cổng trường đại học. Nó có thể được khởi động từ một lớp học nghề nhỏ, một xưởng thực hành, một trung tâm đào tạo kỹ năng, miễn là học sinh biết mình muốn gì và được người lớn trao cơ hội để bắt đầu.

Không ai muốn điểm thấp, nhưng cũng không nhất thiết phải là thủ khoa mới đi xa được. Điều quan trọng là chọn đúng hướng, một con đường phù hợp với năng lực, điều kiện và ước mơ. Và ngay khi biết điểm thi, chính là lúc thí sinh và gia đình cần sự tỉnh táo nhất để cân nhắc và lựa chọn, không vì áp lực điểm số mà chọn sai đường.